W ostatnich badaniach naukowych przedstawiono nową, prostą i efektywną metodę kolorimetryczną, która umożliwia jednoczesne oznaczanie fenoterolu (FEN) oraz ipratropium (IPR) w nowo wprowadzonym inhalatorze ciśnieniowym Atrovent® comp HFA. Fenoterol i ipratropium są znanymi lekami stosowanymi w terapii astmy oraz przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Wprowadzenie tej metody jest istotnym krokiem w kierunku poprawy jakości analizy farmaceutycznej i monitorowania skuteczności terapii.
Znaczenie badań nad fenoterolem i ipratropium
Fenoterol jest β2-adrenergicznym agonistą stosowanym jako inhalacyjny bronchodilatator, natomiast ipratropium bromek jest lekiem antycholinergicznym. Oba leki działają synergistycznie, co czyni je skutecznymi w leczeniu ostrych epizodów astmy oraz POChP. Badania sugerują, że ich wspólne stosowanie może zmniejszać dawki poszczególnych leków, co w konsekwencji prowadzi do mniejszej liczby działań niepożądanych.
Nowatorska metoda kolorimetryczna
Opracowana metoda opiera się na reakcji fenoterolu i ipratropium z odczynnikiem 2,3-dichloro-5,6-dicyano-1,4-benzoquinonem (DDQ), co prowadzi do powstania pomarańczowych kompleksów, które są mierzone przy długościach fal 464,3 nm dla ipratropium oraz 514,0 nm dla fenoterolu. Metoda ta jest nie tylko prosta, ale również ekonomiczna i szybka, co czyni ją idealną do rutynowej analizy.
Wyniki badań
Optymalizacja warunków reakcji
W badaniach skupiono się na optymalizacji różnych warunków reakcji, takich jak pH, objętość odczynnika oraz czas reakcji. Najlepsze wyniki uzyskano przy pH 7,0 oraz objętości odczynnika DDQ wynoszącej 3,0 mL. Analiza spektrofotometryczna wykazała, że intensywność barwy kompleksów osiąga maksimum po 5 minutach od rozpoczęcia reakcji.
Specyfika i dokładność metody
Badania wykazały wysoką dokładność i precyzję nowej metody kolorimetrycznej, co zostało potwierdzone przez porównanie wyników z metodami referencyjnymi, takimi jak tytrometria i potencjometria. Wartości granicy wykrywalności (LOD) i granicy oznaczalności (LOQ) dla fenoterolu i ipratropium wskazują na wysoką czułość metody.
Dyskusja nad wynikami
Opracowana metoda kolorimetryczna wyróżnia się na tle tradycyjnych metod analitycznych, takich jak chromatografia, które często wymagają skomplikowanej aparatury oraz dużej ilości rozpuszczalników. Nowa metoda nie tylko zmniejsza zużycie substancji chemicznych, ale również obniża koszty analizy. Dodatkowo, zastosowanie narzędzi oceny zrównoważonego rozwoju, takich jak AGREE oraz ComplexGAPI, potwierdza, że metoda ta jest przyjazna dla środowiska.
Podsumowanie i wnioski
Wyniki badań pokazują, że nowa kolorimetryczna metoda analizy fenoterolu i ipratropium jest nie tylko skuteczna, ale także zrównoważona i ekonomiczna. Dzięki swojej prostocie może być stosowana w rutynowej praktyce analitycznej, co przyczyni się do lepszego monitorowania terapii pacjentów z astmą i POChP. Wprowadzenie tej metody stanowi istotny krok w kierunku innowacji w analizie farmaceutycznej.
Bibliografia
Ali Salma N., Marzouk Hoda M., Fayed Ahmed S. and Saad Samah S.. Ecofriendly colorimetric set-up coupled with mathematical filtration strategy for simultaneous determination of ipratropium and fenoterol in their novel anti-asthmatic metered dose inhaler. BMC Chemistry 2025, 19(1), 105546-218. DOI: https://doi.org/10.1186/s13065-025-01397-2.
